Ўзбекистон жаҳондаги энг "эркин бўлмаган давлатлар" учлигидан жой олди

Article
Freedom House халқаро ташкилоти "эркин бўлмаган давлатлар" рўйхатини эълон қилибди. Эълон қилинган рейтингда Ўзбекистон “экспертлар” томонидан берилиши мумкин бўлган 100 баллдан 3 балл олиб “эркинликлар ва инсон ҳуқуқлари бўғиладиган” 49 давлат қаторидан жой олди.
Ўзбекистон “эркин бўлмаган давлатлар” ичида учинчи ўринга қўйилибди.
Ўзбекистонимиз каби ўзининг жаҳон сиёсатидаги позициясини мустаҳкам белгилаб олган, халқи фаровонлик билан, бахтли турмуш кечираётган, миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенглик ҳукмрон бўлган давлатларга бу шаклда тайзиқ ўтказишнинг имкони топилмаган ҳолатларда қудратли армия – “халқаро демократик тамойиллар”, “инсон ҳуқуқлари” ҳамда “ахборот эркинлиги” жангга ташланмоқда.
Қойил деймиз энди Freedom House ташкилотига! Жуда тўғри рейтинг тузибди бу ташкилот! “Эркинликлар” ва “инсон ҳуқуқлари” ростдан ҳам жа чекланган юртимизда! Фақат рейтинг муаллифлари “Эркинликлар” ва “инсон ҳуқуқлари” нима эканини айтишмабди, тўлдириш қиламиз бироз.
Рост-да, дунёнинг юзлаб ўлкасида инсонлар бир жинсли оилалар қуриш “эркинлиги”дан фойдаланиб келяпти, бизда бу йўқ! Жинсий эркинлик шиори остида, эркак-эркак ва аёл-аёл муносабатларини жаҳоннинг кўплаб мамлакатларида қонунийлаштирилганига кўп бўлди. Аввалда консерватив руҳда бунга қарши чиққан давлатлар, жамиятлар аста-секин “оммавий маданият” таъсирида бу разолатни қабулланишга мажбур бўлдилар. Нима эмиш, инсоннинг жинси унинг руҳининг жинсига мос бўлмаган ҳоллар бўлармиш. Бу ҳолатда инсон руҳининг жинси вакили сифатида яшашни хоҳлармиш. Бу инсоннинг табиий ҳуқуқи, демократик тамойилларнинг устуни эмиш... Ё, қудратингдан! Жаҳоннинг кўплаб мамлакатларида ҳар йили бесоқолбозлар намойишлари (гей-парадлар) ўтказилиши бошланди, айнан шундай ҳамиятсиз, инсонликдан чиққан инсоният вакиллари учун гей- олд қўшимчаси билан алоҳида хизматлар йўлга қўйилди. Кўплаб шаҳарларда бесоқолбозлар маҳаллалари пайдо бўлди...
Ортидан келган иккинчи “жинсий эркинлик” тўлқини бизда умуман бўлмаслиги аниқ: “эркин” давлатларда бир жинсли оилалар қуришга рухсат берилди. Биринчисининг юки остида қолганлар бунга қаттиқ қаршилик кўрсата олмадилар, чунки биринчи ҳолатни инсон ҳуқуқининг бир бўлаги деб тан олмоқлик натижасида иккинчисига эътироз билдириш айнан шу ҳуқуқларнинг бузилиши деб жар солинди. Ортидан бу оилаларга фарзанд боқиб олишга рухсат берилди. Қаранг, АҚШда бундай фарзандлар жамиятда ўз васийларига нисбатан ибора топишда қийналишмасин дея, 1-ота-она (parent), 2-ота-она шаклида уларни расмий номлаш жорий этилди.
Эндиги “эркинлик”ни эса инсоннинг ҳайвонга айлантириш йўлидаги уринишдан бошқача номланиши мумкин эмас: Европа Иттифоқи мамлакатларида, хусусан, Франция, Бельгия, Голландия, Португалияда, АҚШнинг баъзи штатларида ота-қиз, она-ўғил, ака-сингил, опа-ука ўртасида жинсий муносабатлар қонуний тусга кирди. Яъни отанинг ўз қизи билан, онанинг ўғли билан эр-хотин бўлиб яшаш “эркинлиги”, унинг қонун билан ҳимояланган ҳуқуқига айланди. Бугунга келиб Швеция, Дания ва Швейцарияда айнан шундай қонун лойиҳаси устида ишланмоқда. Бундай ифлосликни жинсий норма сифатида қабул қилишга уринаётганларни инсон эмас, инсон қиёфасидаги иблис деб аташ мумкин холос. Агар жамиятда бундай фикрни тўғри деб қабул қиладиган одамлар бўладиган бўлса, уларга берилиши мумкин бўлган ягона ҳуқуқ бу – умрбодий жамиятдан ажралган ҳолда, сўнгги нафасигача якка камерада яшаш холос!
Яна бир жамият ички нормаларини бузишга қаратилган “эркинлик” бу – феминизмдир. Аёл ҳуқуқларининг ҳимоя воситаси сифатида ўртага ташланган бу “эркинлик” назарияси ва ортидан келган амалиёт натижасида аёлнинг назокати, ибо-ҳаёси, оналик бахти, севилиш ва эъзозланиш ҳуқуқи чилпарчин қилинмоқда. Сўнгги 40 йил ичида кўплаб жамиятларда аёлни аёллик туйғусидан мосуво қилишга эришилди. Оила муқаддаслиги йўққа чиқарилмоқда. Аёл бахтли бўлиши учун оила кўча ҳаётидан кейинги ўринда туриши лозимлиги фикрига аёлнинг патриархат жамият қурбони эканлиги газак қилиб едирилмоқда. Тасаввур қилинг, аёл тенг ҳуқуқли бўлгани учун эркак нима қилса, шуни қилиши, нима қилмаса шуни қилмаслиги керак. Ўзбекчага ўгирганда, сигирни соғиш учун молнинг бир томонида аёл, нариги томонида эркак ўтириши керак. Энг қизиғи, аёл туғмаслиги керак, чунки у туғруқ даврида чеккан азобни эркак бошидан ўтказмайди, бу ўринда эса аёлнинг тенг ҳуқуқлилиги бузилади деган фикрни мантиққа жойлаш учун билмадик, нима қилиш керак.
Булар бари кўп мамлакатларда қиладиганини қилиб бўлди. Бундай бемазагарчиликларни ёйиш учун эса Интернет ўйлаб топилди. Интернет бугунги кунда атом қуролидан ҳам кучли воситага айланиб бормоқда. Сайтлар, оммавий ахборот воситаларининг электрон шакллари орқали инсонни издан чиқариш секин бораётганини англаб етган “даҳолар” ижтимоий тармоқларни ўйлаб топишди. Энди интернет фойданувчиларини қизиқишларига кўра гуруҳлаш, уларни аниқланган ахборот эҳтиёжига кўра тўйдириш бошланди. Қолаверса, ижтимоий тармоқларни юқорида таъкидлаб ўтганимиз, мавжуд давлат тузумларини ағдариш учун восита сифатида ҳам фойдаланиш йўлга қўйилди. Араб давлатларида, Украинада бўлган воқеаларда халқаро ижтимоий тармоқ орқали хабарлашиш, ғалаёнларни ташкил этиш ҳамда керакли ахборот билан таъминлаш учун фойдаланилгани айнан иштирокчилар ва қўзғолончилар томонидан кенг эътироф этилмоқда.
Сўз “эркинлиги” дейилди, ҳар қандай ёвуз ниятлар ва ахлоқсизлик сўз эркинлиги ифодаси таснифини олди, бунга қарши бўлиш эса сўз эркинлиги ҳуқуқининг бузилиши деб жар солинмоқда. Тўғри, ҳар ким хоҳлаганини гапириши – бу сўз эркинлиги, лекин ҳар ким хоҳлаганини тарғиб қилиши бу – энди жамият тизимини йўлдан чиқаришга уринишдан бошқа нарса эмас…
Ўзбекда жуда кўп бундай тўсиқ қўйилган бундай “эркинлик”лардан! Ота-онасини кўчага ҳайдаб юбориш “эркинлиги”, жаҳл оҳангида муомала қилгани учун ота-онасини судга бериш “эркинлиги”, эр-хотин "свинг" клубларга бориб, бошқа жуфтликлар билан бир-бирининг кўз ўнгида ифлослик қилиш “эркинлиги”, ўқувчиларнинг асаби бузилиб қолса мактабга бориб бировларни Калашников автоматидан ўққа тутиш “ҳуқуқи”...
Агар юқорида биз қаламга олган ҳолатлар бу инсон “ҳуқуқи”, бу эркинлик”, бу “демократия тамойили” бўладиган бўлса, “керакми бизга фойдасидан зиёни кўп бундай “инсон ҳуқуқи”, бундай “эркинлик”, бундай “демократия???” деб ҳайқиргинг келади...
Дилмурод Жумабоев
 

Биз Twitterда