Ўқитувчингизни эслайсизми?

 
Ўқитувчилик, моддий оламнинг тарозиси билан ўлчганда, ўта жозибадор касб эмас. Ҳеч кўрганмисиз ўқитувчининг олтин-кумуш ичра яшаганини!? Дунёнинг қайси нуқтасига борманг, ўқитувчининг турмуш даражаси ўта юқори бўлган давлат йўқдир. Барча соҳалар бўйича олиб қараганда,  таълим тизимида ишлаётганларнинг асаб тизими энг аввал ишдан чиқади. Бунинг устига, қўшимча даромад манбаи бўлмаган кам сонли меҳнат фаолияти турларининг бошида ўқитувчилик  келади. Лекин бу олам ичра ҳар йили миллионлаб инсон ўқитувчиликни ўзининг ҳаёт йўли сифатида танлайди.
Сабаби оддий: ўқитувчилик бу – қалб амри. Инсон бу маслакни танлар экан, ўз билганларини болаларга, ёшларга ўргатиш орқали, уларнинг ўзидан кўра янада ақллироқ, донороқ бўлишига ва пировардда жамиятнинг янада юксалишига ҳисса қўшишларига ишонади, бу йўлга умрини бахш этади.
Нимагадир, мактаб ёки олийгоҳдан узоқлашиш биланоқ, бизга таълим берган устозларимизни кам эслаймиз. Йўқ, нотўғри ибора қўлладим чоғи, кўп эслаймиз, лекин эслашимиз фақатгина болалик ва ёшлик хотираларини титкилаётганда, фотоальбомларни варақлаётганда тасодифан рўй беради. Ёки синфдошлар, курсдошлар ҳар йили йиғилиб, қиммат ресторанда ўтирганимизда гапни гапга улаш учун устозлар мавзу бўлади…
Ўзингизга савол беринг: сўнгги бор қачон биринчи ўқитувчингизнинг уйига иккита нон кўтариб кўргани боргансиз? Нон кўтариб боришни қўйинг, қачон сўнгги бор телефон қилиб ҳол-аҳволини сўрагансиз? Сиз бугун миллионлаб фойдангизни ҳисоб-китоб қилаётиб, мактабдаги математика ўқитувчингизнинг куюнишлари эвазига бу қадар юксак бизнес салоҳиятига,  бехато тижорат олиб бориш кўникмасига эга бўлганингиз тўғрисида ҳеч ўйлаб кўрганмисиз!?
Сизни улуғ шоир, қалами ўткир журналист, ажойиб нотиқ деб эътироф этишганда ўзингизнинг юксак истеъдод соҳиби эканингиз ҳақидаги фикрлар бир-икки сонияга чекилиб, сизнинг қаламингизни чархлаган, ижодга ошно этган, сиз ярим соатда ёзган иншоингиз устида соатлаб мулоҳаза юритишдан эринмаган адабиёт ўқитувчингиз ҳеч кўз ўнгингизга келадими!?…
Чет эллардаги машҳур шоу-бизнес танловларида ғолиблар саҳнага чиққач, улар томонидан қайта-қайта айтиладиган бир ибора бор: “ Мен бу ютуқни қўлга киритишимга сабабчи бўлган фалончи, фалончиларга катта миннатдорчилик билдираман. Улар бўлмаса, мен бугун бу саҳнада бу ютуқни олаётган бўлмасдим” қабилида. Ҳар сафар сийқаси чиқиб кетган айни сўзлар. Аммо, эътиборга молик тарафи, улар ўзларини бу шоҳсупага келишларида меҳнати сингганларни кўзда ёш билан тилга олишдан уялишмайди.
Хўш, устозлар бўлмаганда, биз бугун ўзимиз турган жойда бўлармидик!? Лекин қайси биримиз устозларимиз, ўқитувчиларимизни юқори чўққида эсга оламиз!? Бизни бир марта автомашинасида бепул қўшни туманга олиб бориб келган қўшнимизга қарши ўзимизни қарздор ҳис қиламиз. Бизга бир марта сой бўйидаги катта ошхонада зиёфат қилиб берган танишимизни йўлнинг қаршисида  кўриб қолсак, ўтиб сўрашиб келамиз. Лекин бизга йилларини берган, ўз фарзандидек кўрган ўқитувчиларимиз ёнимиздан ўтганини баъзан сезмай қоламиз…
Мактаб чоғларида ҳеч касал бўлиб уйда ётиб қолганмисиз? Эслайсизми, синф раҳбарингиз синфдошларингизни тўплаб, дарсдан кейин сизни йўқлаб келганини…Ўқитувчингизнинг қўлида бир-икки килограмм печенье ёки мева…Уйидаги фарзандларига ўша нарсаларни ҳар доим ҳам олиб бормаган балки ўша ўқитувчингиз, лекин касал ётган ўқувчисининг ҳолидан хабар олиш унинг учун мажбурият эмас, балки ҳаётнинг мазмуни бўлгани учун, сизга кўтариб келган ўша нарсаларни…Эслашга бир уриниб кўринг, сизга таълим берган ўқитувчиларнинг қайси бирининг касал эканини эшитиб, зиёратига ошиққансиз!?…
Эртага  – 1 октябрда Ўқитувчи ва мураббийлар кунини нишонлаймиз. Келинг, биз ҳаётнинг тўлқинларида учаётган уч юз олтмиш беш куннинг фақат бир кунида бўлса ҳам, устозларимизни, ўқитувчиларимизни муаллимларимизни, бизга нафақат таълим, балки тарбия берган азиз зотларни йўқлайлик, ҳолидан хабар олайлик.
Биласизми, ўқитувчи учун унинг ўқувчисининг жамиятда ўз ўрнини топганини кўришдан ҳам олий мукофот йўқ. Шунинг учун, ҳеч бўлмаса, “Устоз, мана, сиз берган таълим зоеъ кетмади, мен бугун ҳаётда юксак мартабаларга эришдим, булар сиз туфайли” дейиш учун ҳам, ҳеч бўлмаса, телефон рақамларини топиб, беш дақиқамизни уларга сарфлашга имкон топайлик…
Дилмурод Жумабоев

Биз Twitterда