Ўзбекистон терма жамоасининг Суриядан мағлубияти очиғи, кенг жамоатчилик танқидига сабаб бўлди. Танқидлар марказида эса, футболчилар эмас, балки мураббий Самвел Бабаян эканлиги, мухлислар ва мутахассислар бу мураббийнинг футбол фалсафасидан чарчашганини кўрсатмоқда.
Футбол мутахассиси бўлиш шарт эмас Бабаяннинг “планкаси” олий лигамиздан у ёғига етмаслигини кўриш учун. Мураббийнинг доимий равишдаги “рўкачлари” жонга тегиб кетди.
Ўтган куни материал эълон қилдик, “Бабаян, чиқиш у томонга: Буёғига мураббийни алмаштирмаса бўлмайди!” номли. Кўплаб муносабатлар билдирилди, лекин якдиллик шунда бўлдики, Бабаянга ишонч ҳеч кимда йўқ!
Самвел Вячеславовичнинг терма жамоа мураббийлигидан олиш дегани – ўрнига зудлик билан ишга киришиб кетадиган мураббийни танлаш дегани. Ҳаттоки, Қатар билан ўйинда ҳам мураббийлик курсисида янги мураббий ўтирмаса, охирги назарий имкониятларни ҳам йўққа чиқарамиз. Хўш, икки кунда терма жамоага хориждан мураббий топиб, шартнома тузиб бўлмаслигини ҳамма яхши тушунади, демак ички имкониятларни чамалаб кўриш керак.
Таклиф этилса, иккиланмай терма жамоани бошқаришга беш сонияда розилик беради ҳар қандай мураббий. Чунки миллий терма жамоа устозлиги – бу ҳар бир мураббийнинг энг юқори чўққиси. Аҳамиятли бўлган, терма жамоага Бабаяндан кўра кўпроқ нарса бера оладиган, ҳар қандай босимни кўтара оладиган, мураббийлик фалсафаси аниқ бўлган мураббийлар ким, кимни бугун Қатарга қарши ўйин олдидан термага олиб келса, бирдан киришиб кета олади, қош қўямиз деб кўз чиқармаймиз?
Бизнингча, бугун ҳар нуқтадан таҳлил қилганда терма жамоага мос ягона мураббий – Игорь Шквирин. Ҳақиқий футбол мутахассиси, юқори савияли мураббий, кучли психолог. Терма жамоа учун жонини куйдириши тайин. Шквирин неча йиллардан бери олий лигада қунт билан мураббийлик қилди. Моддий имкониятлари чекланган “Олмалиқ” билан анча яхши натижаларга эришиб келди.
Аммо, уни терма жамоа устозлигига тавсия этишимизнинг энг асосий сабаби шуки, Шквирин – футбол кўрган, кўрганда ҳам катта футболни кўрган. Ўзбек футболи афсонаси! Бабаяннинг энг катта камчилиги шундаки, баъзи ундан футболни яхши тушунган футболчилар унинг кўрсатмаларини аҳмоқона ҳисоблаб, майдонда ўз билганларича иш тутаётгандай, қолган қисм, унинг “муридлари” эса, ҳар бир кўрсатмани айнан бажаришаётгандай, ва айнан шу сабабдан ўйин қовушмаётгандай кўринади. Шквиринга эса футболда ақллилик қила оладиган футболчи ҳали мавжуд эмас ўзбек футболида, агар яқин орада Роналду ёки Мессини “натурилизация” қилмасак! Мухлислар ва мутахассислар томонидан ҳам Шквиринга тактика ўргатадиган ёки унинг футболни тушунмаслигидан нолийдиган топилмаса керак.
Яна бир томони, Шквирин бетараф шахс ўзбек футболида. Ҳеч кимнинг одами эмас, “менежерлик қобилияти”ни ҳам ишга солмаслиги тайин.
Шквириннинг кучли футболчи бўлганлиги ҳам терма жамоада асқотиши тайин. “Мен айтгандай қил” принципидан кўра “Мен қилгандай қил” ҳар доим кўпроқ самара бериб келган. Тижоратдан футболга кириб келган тренерларнинг “доҳиёна” фикрлари кўпинча айтилганича қолиб кетади...
Матбуот бугун тўлиб кетди Бабаян танқиди билан. Бугунгача бу даражага чиқмаганди танқидий муносабат. Демак, буёғига ҳолатни ўзгартирмаса бўлмайди. Ўзбек футбол ишқибозларининг бу сафар ҳам Жаҳон чемпионатидан мосуво қилишга арзимайди терма жамоадан зудлик билан олиб ташланса йўқоладиган репетуацияси Бабаяннинг!
Дилмурод Жумабоев
