Сиз энг кучли фантазиянгизни ишга солиб тасаввур қилиб кўринг, АҚШда, Нью-Йоркнинг Бруклин даҳасида салат сотиб юрган 24 ёшли ўзбек йигит, Абдурасул Жўрабоев дунёнинг унча-мунча армияси биргаликда ҳам яқининига йўлай олмайдиган Американинг Президентини отиб ўлдираётганини, бу билан ҳам қаноат қилмай, Нью-Йорк четидаги Кони Айленд туристик ярим оролида бомбали террор ҳаракатини амалга ошираётганини... Тасаввуримга сиғмаяпти бу дейсизми? Америка “боевик” киноларини эслаб кўринг, Абдурасул Жўрабоевни “Супермен” бўлиши мумкинлигига эҳтимол беринг... Барибир ҳам бунақасини тасаввур қилиб бўлмайди деяпсизми? АҚШнинг Нью-Йорк суди эса айнан шунинг учун Жўрабоевни 15 йиллик қамоқ жазосига маҳкум этди.
АҚШ Федерал тергов бюроси 4 та террористик ҳаракат, жумладан Обамага суиқасд қилиш ва Кони Айленд ярим оролида бомбали террор ҳаракатини амалга оширишни режалаштирган деган айблов билан 2015 йил февралида Нью-Йоркдаги Жон Кеннеди аэропортида Абдурасул Жўрабоевни қўлга олганди.
Бутун айбловларнинг асоси, Абдурасул Жўрабоев томонидан (техника даврида исталган шахснинг номидан исталган нарсани эълон қилиш мумкин) ижтимоий тармоқларда билдирилган фикрлардир. Айбловга кўра, у “Барак Обамани отиб ўлдирсаммикан, портлашлар ҳам яхши қўрқув яратади” деган мазмундаги гапларни ёзган.
Энди бугунни қўйиб турсакда, 2015 йилга, бу қўлга олиш содир бўлган даврга қайтсак. 2015 йил 9 апрелда каминанинг “Дунё ўзбеклари” сайтида чоп этилган мақоласига бир кўз ташласак. “Чўпчаквоз АҚШ ёхуд “Ўзбекистон ислом ҳаракати”га океанорти эътибори хусусида” деб номланади мақола.
....“Ироқ ва Шом ислом давлати” деган ном билан майдонга чиққан халқаро террористик ташкилот ўз номидан “Ироқ ва Шом” сўзларини олиб ташлаб, “Ислом давлати”га айланди. Дунёда кенг миқёсда исломофобия (ислом динидан, мумулмонлардан қўрқув) келтириб чиқариш учун бундан “мақбулроқ” ном топиш имконсиз деса ҳам бўлади.... Сурияда Башар Асад ва мухолафатчи кучлар ўртасида узун замондан бери давом этиб келаётган, охири кўринмаётган қуролли можарода учинчи тараф сифатида ўртага чиққан бу феноменнинг “керакли пайт”да, “керакли жой”ларда бўй кўрсатаётгани унинг пайдо бўлиш ва фаолият олиб бориш режасининг ўта мукаммал тузилгани, Ислом дини ва мусулмонлар бир четда қолиб, ўз муаллифларининг геосиёсий ва геоиқтисодий манфаатларига хизмат қилаётгани равшан бўлади...
...Илк ҳадаф – Сурия ва Ироқ, ортидан Болқонлар, кейин Россия Кавкази, навбатда Марказий Осиё… Тахминларга кенг очиқ бу мавзу. ”Ислом давлати” номи остидаги глобал террорнинг пропискасини шундай тез ўзгартирса бўладики, мисли бу уч ўлчамли оламдан ташқарида рўй бергандек намоён бўлади. Маълум кучларга бўйсунувчи медиа империялари ҳукмронлиги остидаги бугунги ахборот асрида ҳар қандай террорнинг ўчоғини, даражасини, инсониятга хавфини ахборот маконида белгилаб берилмоқда. Буқани ўзига жалб қилган тореадор сингари, негадир, террористлар ҳам ахборот технологияларидан кенг фойдаланган ҳолда, ўз кирдикорларини кенг намойиш этиб бормоқдалар. Эътиборга молик хусус, ўз ғояларидан кўра, ваҳшийликларни тарғиб этишга кўпроқ уринишмоқда....
Энди “Ислом давлати”ни бир ёнга қўйсакда, уни Марказий Осиё билан боғлашда қўлланилаётган бошқа бир ноқонуний гуруҳ – “Ўзбекистон ислом ҳаракати” ҳақида сўз юритсак. Бу ҳаракатнинг эътиқод эркинлиги устувор бўлган Ўзбекистонда ислом давлати қуриш хаёлларини, шитоб билан ривожланиб бораётган юртимиздаги мавжуд дунёвий тузумни ағдаришни ўзига мақсад қилганини, айнан мана шу умум фикрига зид қарашлари учун бир қисм юртдан қочганлардан бошқа ўзига хайрихоҳ топа олмаётгани барчага аён. Лекин, диққат тортадиган нуқта шуки, бу ҳаракат ўз номидан келиб чиқиб, Ўзбекистонда диний давлат қуриш ғоялари билан фаолият юритиб келарди. “Ислом давлати” номидаги гуруҳ пайдо бўлди-ю, “Ўзбекистон ислом ҳаракати” глобаллашув йўлига кирди-қўйди. Бу нимадан далолат? Ёки халқаро театр саҳнасида уларнинг роли ўзгардими? Балки, Марказий Осиёнинг вақт ўтиб, “Ислом давлати” “нишони”га айлантириш учун, бу минтақага боғловчи кўприк керак бўлиб қолгандир? “Ўзбекистон ислом ҳаракати” “Ислом давлати” ва “халифа”га содиқлик эълон қилгани оддий тенденциядек туюлганди. Аммо, ўтган ҳафтада бўлиб ўтган воқеалар занжири парда орқасини бироз ёритгандек бўлди.
Дастлаб АҚШда қўлга олинган “Ўзбекистон ислом ҳаракати” аъзосининг Барак Обамага суиқасд уюштиришни режалаштиргани ҳақидаги хабар оламга ёйилди. Ортидан Ҳаракатнинг Қўшма Штатларда қатор террористик қилмишларни режалаштиргани ҳам халқаро медиада кенг ёритилди. Ўзбекистонда ислом давлати қуришни режалаб юрган бу уюшган гуруҳга Америкада террор ёхуд Обамани ўлдириш нега керак бўлиб қолди деган савол, минг афсуски, ҳеч янграмади. Дунё сиёсатини остидан кириб, устидан чиқадиган сиёсий шарҳловчилар дарров, “Ислом давлати” байроғи остидаги “Ўзбекистон ислом ҳаракати”нинг Марказий Осиё учун катта хавф эканини таъкидлашдан нарига ўтмадилар. Демак, Афғонистонда яшириниб юрган бу ҳаракат аъзолари кичик бир қимирлаш содир этишлари дарров минтақадаги хавфнинг умумийбашарий эканини эътироф этишга ва бу ҳудудга халқаро кучларни ташлашга замин яратади. Қандайдир йўл билан АҚШ президентига суиқасд уюштиришдек хомхаёлни (!) ташкил этишга йўналтирила олган “Ўзбекистон ислом ҳаракати” эртага яна маълум кучларнинг илтимоси, талаби, ёки ҳадяси эвазига минтақага “халқаро кучлар жалб этилиши шарт бўлган, “Ислом давлати” террористик ташкилоти таркибидаги террористлар ҳаракати мавжуд террор ўчоғи” номини олиб бермаслигига ким кафолат беради? АҚШ эса ёш болани олабўжи билан алдагандек, жаҳон жамоатчилигини “Ўзбекистон ислом ҳаракати” бу “Ислом давлати”нинг бир бўлаги эканлигига, фаолият майдони дунёнинг исталган нуқтаси бўлиши мумкинлигига, демократик тамойилларнинг "Ер юзидаги кафили" – АҚШ президенти ҳаётига суиқасд уюштиришни мақсад қилган бу ҳаракат халқаро ислом террорининг Марказий Осиёдаги бўлинмаси эканлигига ишонтирмоқчи. Бу эса, бу ҳаракатга қарши кураш шиори остида бу ҳудудга кириш, қаддини тиклаб бораётган Россия ва иқтисодий-сиёсий дев куч – Хитой яқинида илдиз отиб, яна бир неча йил уларнинг уйқусини нотинч қилишга уриниш режасидан бошқа нарса эмасдек туюлади....”
Қайтайлик бугунги кунга. Суриядан ИШИДни Афғонистонга ўтказиш амалга ошдими? Ошди. Марказий Осиё учун таҳдид яратилдими? Яратилди. Фақат битта кутилмаган ҳолат, ҳисоб-китобни бузган воқеълик шу бўлдики, янги Президент билан Ўзбекистон халқаро миқёсдаги сиёсатини кескин ўзгартириб юборди. Минтақавий ва халқаро миқёсда Ўзбекистоннинг тоши тарози палласини ўзгартириб юборадиган ҳолга келди. Бундай ҳолатда “Ўзбекистон ислом ҳаракати”ни “халқаро гегемонлар” дастаги билан “реабилитацияси” деярли имконсизга айланди.
Абдурасул Жўрабоевни қўйиб юборса ҳам бўлар эди аслида бугун АҚШ суди. Лекин, кенг қамровли лойиҳа доирасида шунчалик кенг медиа “тарғиботи” амалга оширилдики, халқаро ҳамжамият эътиборини бу масалага тортиш учун шунчалик кўп “ҳаракат” қилиндики, бугун “йўқ, баён қилганларимиз аслида писта пўчоғини ҳам тўлдирмайдиган пуч айбловлар экан” деб айтиш, АҚШнинг халқаро обрўсига путур етказарди. Аммо шуни эътиборга олишмадики, Абдурасул Жўрабоевни 15 йилга қамаш билан Американинг обрўсига янада кўпроқ путур етди. “АҚШ президентига суиқасд режалаштирган ўзбек” лойиҳаси Америка жосуслик ташкилотларининг энг муваффақиятсиз иши бўлди, десак, ҳақ гапни гапирган бўламиз.
Дилмурод Жумабоев
